Hayat, bazen bizi en savunmasız anlarımızla baş başa bırakır. Sevdiğimiz birinin kaybı, ruhumuzda derin izler bırakır. Kayıplar karşısında hissettiğimiz yoğun duygular, aslında bir iyileşme sürecinin parçasıdır. Bu yazıda, yas sürecinin evrelerini ve bu evrelerin nasıl deneyimlendiğini daha yakından tanıyacağız.
🎥 İlgili videoyu buradan izleyebilirsin:
Yas Süreci Nedir?
Yas, sadece bir kaybın ardından gelen hüznün ötesindedir. Psikolojik olarak bir uyumlanma sürecidir. Kaybedilen kişiye, onunla kurulan bağa ve hayatımızdaki yerinin boşluğuna verilen doğal bir tepkidir.
İyileşme, bu süreç boyunca bastırmadan, direnmeden, yasın akmasına izin vererek gerçekleşir.
Yas Sürecinin 5 Evresi
Yasın evreleri herkes için aynı sırayla gerçekleşmeyebilir. Ama genel olarak şu beş evreyle karşılaşırız:
1. İnkar
“Gerçekten oldu mu?”
Kaybın hemen ardından gelen şokla birlikte, kişi olayın gerçekliğini kabullenmekte zorlanabilir. İnkar, zihnimizin bizi bir anda gelen acıya karşı koruma şeklidir.
2. Öfke
“Neden ben?”
Kayıp kabullenilmeye başlandığında, yerini öfke alabilir. Kendimize, kaybedilen kişiye, hatta hayata karşı duyulan bu öfke, içimizdeki acının dışa vurumudur.
3. Pazarlık
“Keşke daha fazla zaman geçirseydim…”
Geçmişi değiştirme arzusu belirir. Kimi zaman Tanrı’yla, kimi zaman kendi iç dünyamızla pazarlığa girişiriz. Bu evre, kontrolü yeniden ele alma çabasının bir yansımasıdır.
4. Depresyon
“Onsuz ne yapacağım?”
Gerçek, tüm ağırlığıyla hissedilmeye başlandığında hüzün, yalnızlık, boşluk duyguları belirir. Bu evre, yasın en derin hissedildiği andır.
5. Kabullenme
“Artık onunla yaşamıyorum, ama onunla yaşadım.”
Kayıp hâlâ acı verir, ama hayat yeniden anlam kazanmaya başlar. Bu evrede kişi, sevdiğini anarak ama onsuz bir yaşamı kabullenerek ilerler.
Yas Herkes İçin Farklıdır
Yas, zamana yayılmış bir içsel süreçtir. Kimisi sessizce yaşar, kimisi duygularını dışa vurur. Bu noktada önemli olan, duyguları bastırmadan, kendine karşı nazik ve anlayışlı olabilmektir.
Yas sürecinde:
- Destek almak,
- Anıları onurlandırmak,
- Zaman tanımak ve sabırlı olmak
önemli rol oynar.
Yasa Teslim Olmak
Yasla mücadele etmek yerine, ona teslim olmak, onu yaşamak, gerçek iyileşmenin kapılarını aralar. Teslimiyet zayıflık değil, aksine duyguların farkında olup onların geçmesine izin vermektir.
Yas, geçmesi gereken bir fırtınadır. Bastırıldığında değil, yaşandığında geçer.
